بررسی آزمون مدل نظری بهزیستی جامع براساس عوامل محافظتی تاب آوری و جمعیت شناختی نقش واسطه ای ثبات هیجانی

چکیده پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین عوامل محافظتی تاب آوری و جمعیت شناختی با توجه به نقش واسطه ای ثبات هیجانی بر بهزیستی جامع انجام شده است. یک مطالعه توصیفی مقطعی 360 دانش آموز از مدارس شهرستان فیروز آباد که در سال تحصیلی 93 مشغول تحصیل بودند به شیوه ی نمونه گیری خوشه ای طبقه ای انتخاب شدند. جمع آوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی، مقیاس بهزیستی جامع نوجوانان، مقیاس عوامل محافظتی تاب آوری و مقیاس ثبات هیجانی انجام گرفت. برای تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار spss و همچنین lisrel 8.80 برای معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل ماتریس همبستگی متغیر ها نشان داد بین بهزیستی جامع و ثبات هیجانی همبستگی مثبت معناداری وجود داشت (01/0>p). بهزیستی جامع با عوامل محافظتی تاب آوری نیز همبستگی مثبت معناداری دارد (01/0>p). نتایج مدل یابی معادلات ساختاری در پژوهش حاضر نشان می دهد بزرگترین ضریب مسیر در مدل مربوط به تاثیر ثبات هیجانی بر بهزیستی جامع (76/0=? ، 01/0< p) می باشد و پایین ترین ضریب مسیر مربوط به تاثیر متغیر جمعیت شناختی بر بهزیستی جامع (17/-=?، 01/0>p)است.. ضریب مسیر برای تاب آوری بر بهزیستی جامع (65/0=?، 01/0>p)،.ضریب مسیر برای تاب آوری بر ثبات هیجانی (68/0=?، 01/0>p) و ضریب مسیر برای عوامل جمعیت شناختی بر ثبات هیجانی (20/0-=?،01/0>p)بود. ضریب مسیر برای عوامل جمعیت شناختی بر تاب آوری (15/0=?، 01/0>p) می باشد. عوامل جمعیت شناختی به طور غیر مستقیم بر بهزیستی جامع تاثیر می گذارد. همچنین عوامل محافظتی تاب آوری به صورت غیر مستقیم بر بهزیستی جامع تاثیر می گذارد. ویژگی های جمعیت شناختی به صورت غیر مستقیم بر ثبات هیجانی تاثیر می گذارد. مسیر عوامل محافظتی تاب آوری بر ثبات هیجانی نیز معنادار است (68/0=?، 01/0>p) که به نوبه خود بر بهزیستی جامع موثر است. تمامی مسیرها در پژوهش حاضر معنادار می باشند. شاخصrmsea نیز در پژوهش حاضر برابر با 082/0 بدست آمد که مقدار مطلوبی است و بیانگر برازش مطلوب مدل با داده ها می باشد. علاوه بر نتایج مدل یابی معادلات ساختاری نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان می دهد متغیر ثبات هیجانی بر پیش بینی بهزیستی جامع معنی دار است (001/0>p) و این متغیر قادر است تغییرات مربوط به بهزیستی را پیش بینی کند، در مجموع 51 درصد از بهزیستی را تبیین می نماید (51/0=r2). سهم ثبات هیجانی در تبیین بهزیستی 51/0 واریانس بهزیستی است (512/0=adj)، متغیر تاب آوری بر پیش بینی بهزیستی معنی دار است (001/0>p) و در مجموع 58/0 از بهزیستی را تبیین می نماید (58=r2)، سهم ثبات هیجانی در کنار تاب آوری در تبیین بهزیستی برابر با 58/0 است ، که نشان داد در صورت تعمیم نمونه مورد مطالعه به جامعه اصلی نیز این متغیر قادر به تبیین 58/0 واریانس بهزیستی است (584/0= adjr2). متغیر ثبات هیجانی مهم تر از تاب آوری است. وزن ثبات هیجانی (762/=b)، (528/13=t) و (001/0>p) نشان می دهد که این متغیر می تواند در کنار متغیر تاب آوری تغییرات مربوط به بهزیستی را تبیین نماید که در صورت تعمیم نمونه مورد مطالعه به جامعه اصلی، وزن ثبات هیجانی 557/0 (?) خواهد بود. با توجه به نقش معنادار عوامل محافظتی تاب آوری و جمعیت شناختی و ثبات هیجانی بر بهزیستی جامع و همچنین تایید نقش واسطه ای ثبات هیجانی بر عوامل محافظتی تاب آوری و جمعیت شناختی مشخص شد در پیش بینی بهزیستی جامع ثبات هیجانی و عوامل محافظتی تاب آوری این دو مهمترین نقش را در بهزیستی نوجوانان دارند. امید است نتایج پژوهش حاضر مورد توجه متخصصین روانشناس و سایر مراقبت کنندگان سلامت قرار گیرد و پیشگیری هایی در زمینه سلامت نوجوانان صورت گیرد.